Tidamtu Kut 1

TIDAMTU KUT.. (1)

Ziaktu: Toni Râlte

(Kan ziah sual azarah story thar in chhiar dawn a. Lawmthu sawi nan adds kha aw 😃

"Thingtlanga awm reng hi chuan engmah a paw chhuak lo vang, Aizawlah chuan awm ngei ngei rawh se. Tlem azawng a thawh chhuah ve pawh a hlu alawm" ka piteii chuan a ti zat zat a. A hmui pan hleng dan atang chuan a tawng thei ve thawkhat tih chu a chiang reng mai. Ka putea pawh chuan min rawn melh pahin, "Eng nge i rilru? I hreh em? " a ti sup a. 

Sawi mai tur ka hre lo. He lai khua Zotui hi ka pian leh murna a ni a, ka nu lu nghahna hmun a ni bawk. Thenrual tam tak ka neih vena leh kohhran leh khawtlangah pawh hlim taka ka tel ve theihna hmun a ni a. Chhuahsana khawpuia awm chu hlauhawm lo thleng tur ang maiin ka ngai deuh tlat nia. 

Piteii mitmeng râng ka hmuh vang chauhin, "Ka hre lo, in thu thu a ni mai" ka ti chuai raih a. 

"An fel lutuk, amah Zualbawihi pawn a hrechiang alawm" Piteii chuan a ti leh hlak hlak a. Ni e, nimin piah khan ka piteii pa ú fanu Nu Zualbawihi hian ka piteii chu lo biain, awmpui zawnsak turin a lo ngen a. Anmahni awmpui tur erawh a ni lo. Nu Zualbawihi thiannu te chhungkua zawkin awmpui an manawh a lo ni. Piteii'n a hriat rual chuan keimahah a burbun nghal chat mai a. Kei a tana hnawksak ber mai min dahbo theihna chance tha ber a nih miau avangin Aizawl lama min awmtir chu a tum ruh hle a ni. Hnial ngam tur khawpin ka huaisen tawk si lo va.. 

Ni e, kei hi Vanlalhlupuii ka ni a. Kum 18-na ka hmang ve mek a ni. Kan khua angah chuan nula tihtheih thawthang kan ni ve tawh mai a. Tin, Class X thleng bak school ka kal lo. Kan khuaah Higher Secondary a awm lo va, Lunglei emaw hmun danga awm a ngaih dawn vang leh a senso a tam deuh vangin ka chawl ta ringawt mai a ni. Matric kha 1st div laiah ka pass ve lehnghal. Ka chanchin tuihnai lo tak sawi dawn apiang hian natna ril ber nei angin ka inhre thin. Ni e, a tuitang lo chauh ni loin a rapthlak lam rawng te pawh a kai deuh ti hial teh ang. Ka nu hi a nulat lai chuan nula vengva leh rual pawl thiam, hmel pawh chhe lo taka sawi a ni ve thin a niawm e. Mahse, a vanglai a hmang rei lem lo. Kan khuaah chuan harhna a rawn thleng a, chu harhna chuan ka nu chu a keuh mualpho ve ta tlat mai. Hlimna thlarau chuan a chenchilh a, Kohhran huang chhung mai duhtawk lo va, Kohhran ramri pela an han chet takah chuan zahna an bosal kan ti dawn nge, thlarau thianghlim ber pawh chuan a chhuahsan kan ti zawk dawn. Khurbinna sualah tlu lutin, Khaw dang atanga lo zin Mikhual lakah ka nu chu a no ta tlat mai a. Chu mikhual lah chuan a zeizia a lo hrechiang ngang mai. An han khurbing dun ta ngat ngat a. Ka nu chhungte lam pawn pawh then an tum ve ngial awm e. Tichuan, a tawpa tawpah mikhualpa chu an khaw lamah hawin ka nu pawh a ziaawm chho ta deuh a. Mahse, vanduaithlak takin nau a lo pai hman tlat! Ka pu thinrim sosang lutuk chuan ka nu nau pai chu paihtir tumin Lunglei lam a panpui a. Mahse, ka nu hriselna a tlakhniam em vangin Doctor ten an lo khawih ngam lo a niawm e. Hringtu nu na nâ na chuan a fanu chu a lainat ta ngang aniang e, ka pi chuan ka nu chu a vil ta ngat ngat mai a ni. Thla 7-ah ka nu chuan min hring ta mai a. Ka tê hle a niawm e. 

Ka nute hi unau pathum niin, ka nu hi hmeichhe awmchhun leh an milai a ni. Ka nu ú ka pu Sawmthanga chuan nupui nei tawhin a nupui te khuaah hnathawkin a awm a. Ka nu chhang chiah ka pute Vana erawh ka nuin min hrin thlengin a la tlangval a ni. Ka nu chu a hriselna a tlahniam hle a. A hnute pawh ka hne lo a niawm e. Ka piin bawnghnute leh cerelac nen min chawm zui a. Ka pi hi ka tana khawvela thil hlu ber a ni hial awm e. Ka hming pawh hi ama phuah a ni nghe nghe. Ka pu erawh ka nu laka a tihtauhna kha a la reh fel chiah loh vangin kei thlengin min ensan rei angreng viau. Mahse, fate chu engtin pawn lo awm se, nu leh pa tan chuan ngaihdam hun a lo awm ve leh nge nge thin aniang e, kum 3 ka tlin ve meuh chuan ka pu pawn min pawm ve hlu hlu tawh a, ka nuin a tihzahna leh tihmualphona chu ka chunga tlaktir vek tul a ti ta bik lo a niang e. Putea pawn min duat thei khawp mai. Ka tetlai chuan 'Apa' tiin ka ko mai thin. Ka pa ve tehlam kha ka puten sawn man thin tumin an khua niawma a sawiah palai an va tir a. Mahse, "He mi khua hi a ni lo. Mikhual tho a nia. An khaw hming kan hre bik lo. Khaw hmun nghet pawh a nei chiah lo a niawm e" tih chu an chhanna dawn a ni. Chuvang chuan ka pa hmingah pawh ka putea hming an dah ta a ni. 

Nikhua ka hriat theih phat atanga ka nunkhua tinuam lotu chu ka nu a ni. Ni e, khatia kei min neih hnu khan a nunah inchhirna leh tenawm intihna khan hmun a khuar chho tan a. Insiamthat tumin theihtawp zawng a chhuah ve mawlh e. Ka pi sawi hmangin, Kohhran a han belh ve leh te khan mi thenkhat ho khan uire melh takin an lo melh thin a, inkhawm laia Biak in atanga a tlanchhuah chang a tam awm e. Vawi khat an hnatlan tumin ka nu pawh inthlahrung tak chungin a tel ve a.. A nulat laia a kawm thin te ngei khan mei nei fe fein an lo tawng khum niawm tak a ni. An hruaitu pa, pa zahawm tak pawh an bulah chuan a awm ve reng a. A thlavang hauhsak a hnêkin, "Rami chu! Harhna dik lo te hi i lo paipawn leh reng lo maw? " tiin ka nu chu a tawngkhum a nih chu! Ka nu zak lutuk chu mittui nen a tlan haw ringawt a niawm e. Khata tang khan Kohhran programme chu pumpelh lamah a ramtang ta a. Ka pi ten han nawrin han fuih thin mah se; a hlauthawng zo tawh a. Khawvel hmachhawn kha a zuam ngang lo a ni ber. Mahse, Khawtlang chhiat tawh velah erawh a nulat lai ang tho khan a tel ve hram hram thin a. Mahse, chutah pawh zaka kimkitna tur bawkin a lo hmuak leh si. Zan khat mitthi lumen turin putea nen an chhuak a. Chumi zan chuan ka nu chuan ka pi nau,Lungleia awmin a fate kawr hak hlui a rawn thawn la thar tha tak mawi ve tak mai hi a ha chhuak ve a. Mitthi in kawta an han din khawmuan lai chuan, an khuaa nula hmaifai ber pawl, a ruka sex hmang reng leh rai lo tur tawka inveng thiam si leh a thiante ho hi an epah an ding ve a. Ka nu chu an rawn melh leh zauh zauh thin a. Chutah ka nu hriat phak tur ngei hian, "Chhang siam a hun leh tawh aniang. A parh leh tlat" a ti a niawm e. Ka nu chuan chu tawngkam dengkhawng tak chu fiamthua lo palzamsak a duh tehlul nen, a thei ta ngang lo va. Tlaivar ta lo chuan amahin a let leh ta hnak hnak a ni. Putea pawh chumi tum chuan a sa ve hle aniang, chu hmaifaii nihna leh hmun danga a awmna hmuna a chet dan zawng zawng chu kal khawm te hmaah a phawrh mualpho ve hmiah a niawm e. Chu hmaifaii chuan zak hmel reng reng a pu map lo an la ti zui. Chutiang chu kei ka chúnnu hringnun chu a ni a. A tan khan damkhawchhuah a harsa ve êm a ni. Dinhmun a tleu laklawh hi chuan eng pawh inngaihbela mahni inkhawngaih a lo awl thin bawk nen.. Ka nu thinlung kha a va rethei thin dawn em.. 

Kan khua chu nuam a ti ta lo va. Ka pi nau a nuteii te bulah ka pute remruat angin a zuk awm ta vang vang a. Kei a fanu hi min hmangaih lo pawh a ni lo. Ama nunah khan buaina tawk tur a nei tamin kei lah ka piin min enkawl hneh ve ropui bawk si.. Chuvanga min han awmbosan pawh a ni reng a. Mahse, ka chanchin chu a ngaihven ve reng tih ka piin min hrilh thin. Tichuan, nu leh pa tel loin kei chu ka lo thanglian chho a. Thla 7-a piang mahni ila, kum ka han tlin chinah chuan ka chak reuh riau a, ka rualpui te aiin ka kal hmain tawng pawh ka tawng thei hma zawk a ni. Ka nu chuan a awmna lamah mipa fel tak a tawng a niawm e. Mistiri niin amah maia khawsa a ni bawk a. Ka nu a la naupang bawk a, ka pute pawn pasal neiin hmun dangah awm daih mah se, pawi an ti lo zawk. Tichuan, keiin kum 4 ka tling ve tawh tihin ka nu chuan chu pa chu pasalah a nei ta a. Kei erawh ka pi ten lak hran min phal lo bawk a. Ka pi te bulah ka awm zui ta zel a ni. A tawi zawngin sawi ila, kum 6 lai ka ni ve tihah ka putea chuan nupui a nei ta a. An nu hi kan khua ami tho, chhungkaw khawsak harsa lo tak atanga seilian a ni a. Khawpuia lehkha zir pha chin, mahse, Graduate ta lem lo kha a ni. Rinsangi a ni a, a rawn mo tirh chuan min duatin ka lakah a tha viau. Tin, ka pi ten min enkawl hneh em a, a tan hnawksak thamin ka awm lo ve bawk a. Ka putea nupui neih kumin ka nu chungah vanduaina bawkin thla a rawn zar leh ta a. Ka pahrawn ti ve mai ang, ka nu pasal chu an insakna lamah in chung atangin a tla a, a hliam na hle a niawm e. Rang takin damdawiinah an dah nghal a, mahse, ni 2 a awm hnuah a boral zui ta mai a! Hetih lai hian ka nu hian nausen thla 6 mi a pawm mek a ni. Fa kha an nei har ve deuh bawk a. Ka nu tuarah vanpui a chim leh ta chu a nia. A pasal thihna chu a nat tawh tehlul nen, an awmna in leh a pasal thil neih rohlu te chu a pasal farnu pasal neia in hrang chang tawhin a rawn chuh fai vek bawk a. Kutbengin ka nu chu a awm ta. Hetih lai hian ka pu hriselna a tlahniam ve bawk a, thawhah nei a ni a. Khua a dur deuh chuan thi mai tur ang ten a awm thin. Ka nu chuan kawng dang nei hek lo, kan khaw lamah a fa nen chuan an rawn let leh ta hnak hnak a. Mo kan neih tawh vangin a inthlahrung a, kimki leh inkiltawih reng rengin a awm ve a ni. Ka la naupang em a, a dinhmun chhiatzia kha ka hmuhpui thiam ve vak lo zawk. Putea chu tha viau mah se; Piteii'n nau a han pai chho a, a rilru dik tak a lang tan ti mai ang. Ka nute nufa chu hnawk a ti chho ta a. Tawngkam mei nei tak taka tawngkhum a ching ta fô! Ka pu lah natna benvawn nei a ni a, tu leh fa huikhawma ro han relpui turin a chak tawk tawh si lo. Ka pi lah nu azawnga nu derdep leh nem em em mai a ni bawk si. Kan in chhung chu a nuam lo chho ta viau. Ka nu naupawm chu mipa a ni a, ka duatin ka awm ve nasa hman. Mahse, thla 9 a rawn tlin chhoh chuan zan khat chu a khua a sik vak a, a kaih ta chiam mai a. Kan khaw thenawm PHC-a kalpui an tum mek laiin a kal ta mai a! Aw.. Ka nu khan a va chân nasa zozai tak êm.. Ka nau chu kei pawn ka khawngaihin ka ui em em a, ka nu leh ka pi te ţahna karah ka lo tap ve hliam hliam mai. Chumi kum chu kan chhungkaw chhiat kum tihtheih a ni. Hunpui thlen hma ni 23-ah ka pu duhtak chuan mual min liamsan ve leh ta bawk a. Vanduaina kha kan ta ni mai awma mawi a ni.

Pa uap lohin ka pi ho chuan kan khawsa ve ta naw naw a. Ka pu kha sibai bang a ni a, pension tlem azawng a la ve thin. A boral pawh khan hotu te khawngaihnain pension hlawh chu ka piin a la ve ta zel a. Ka putea'n leilet neiin, buh a ching bawk a. Khawsak nuamsa ni lem lo mah ila, kan ei khawp na nâ na chu kan nei ve mai zel. Kei pawh school ka kal ve tawh a. Ka nu chuan putea puiin ramah a kal nitin thin. A fa thihna khan a vaw na bawk a, ka pu lo boral ve zel bawk nen. A nun thim leh phurrit lutuk hahchawlhna hmu si lo khan a thiam dan danin hahdamna a zawng ve ta a ni chêk ang chu. Zu in a ching chho ta a ni. 

A tirah chuan a inthup ve viau. Mahse, inthup sen chi ni hek lo. Khawtlang hriatpuiin zu ngawl a vei ta thuai a. Putea leh ka pi te chuan han zilh ve sasawi mah se; nu tling a ni ve tawh a, intihluih ngawt chi ni hek lo. Putea nen phei chuan an insual lo chauh zel. Mahse, ka nu chu ram lamah a tamtal nasa bawk a, khaw chhungah chuan a rui hmel an hmu vak ngai lo. Kar tirah rama riak turin a chhuak a, kar khat tla tur zu a pai tawp mai a. Engtin nge a leina a neih tih pawh kan hre bik lo. A lei ve thei mai zel.. Zu man kha a la tlawm bawk a. Tichuan, kar tluanin hna a va thawk a, zu a rui pah bawk a. Kar tawpa a rawn haw hi chuan a pawr chhap zel. A vun te chu a thu that tawh a, a upat hmelin amah chu a ţawp hmel ngawih ngawih. Kei ngei pawn zahpui chang ka nei thin. Vawi khat ka school bang pawh zirtawp tlai a ni a, ani a zu in zo tawh awm thei lo kha a tuk nghak zo loin a lo haw a niawm a. Ka school bang chu min lo chang nge ni, "Hlute, i pi hnenah pawisa min dilsak rawh aw. Chuan he tah min rawn pe leh la" a ti a. A khur der derin ka hria. A chiri tih ka hrethiam si lo. Kan zirtirtu pa a rawn thleng ve a, ka nu melh vung vung chungin, "Hlute, i nu hi a chiri a nih hi.. " a ti ta mai a. Chuveleh ka thiante chuan min chhaih ta vak vak a. 

"Hluteii nu a chiri" tih chu khawtlang titi a ni leh ta a ni. Sunday tlaia kan han leng chhuak ve te hi, khawi emaw kawmkarah ka nu chu a lo chatthla fô a. An lo kil bial laih chang a awm fo.. A chang chuan kan veng tawntirha parawl zu zuar inah te hian a riak bo fo a. Innei si lo hian nupa anga khawsak changte pawh an nei thin. Sawiin a siak lo. Mipa sual an sawi chu neptê.. Ka pi leh putea te pawn tihngaihna an hre tawh lo, an enliam deuh tawp mai a ni. Piteii rai puar phunchiar lah chuan ka nu chu a thinrim hrikthlak nan hmangin, a thla te hi a hau chiam chiam thin. Mi hur, zu ngawlvei chawm hi kan bat a ni lo tih te, "A thi duh malêk lehnghal a" tih angreng te hi a tawng duhdan a nia. Ka pi nen hian rapthlak kan ti thei khawp mai. 

Ka nu chu chaw mumal ei ngai lo tih takah a chhe sawt hle lehnghal a. Ka piteii'n an fatir a neih atanga thla hnih a liam hnuah zan khat chu kar laklawhah ka nu a rawn haw hlawl mai a. A rui pawn ka hre lo. Chaw pawh a ei ve nual mai. Zanah pawh chuan a chhuak miah lo va, ka pite nen kan pathumin kan mu a, min laitat a, min kuah hlu hlu mai. 

"Hlute, i len hunah keimah ang hi chuan awm ve miah suh aw. Tha takin lehkha zir la, i hlawhtlin hunah i pi nen hmun dangah in la awm daih dawn nia" a ti seuh seuh a. Ka pi pawh a la meng ve reng, a ngaih a tha lo deuh nge, "Engah nge maw chutiang thu te i sawi i sawi mai le aw.. I nun hi sim la, i fanu tan hian nu tha tak nih tum zawk rawh. Kei ka upa tawh a, rei ka dampui dawn lo ania" a lo ti ve charh charh a. 

"Nu, khawvelah hian ka leng lo a ni ber. Khawi hmun mah hi ka tan a nuam lo. Zu ka ruih chhung hian khawvel dangah ka cheng ve thin a, enghelh nei miah lo ten ka muhil ve thin a, chu chauh pawh chu ka thlahlel em em a ni" ka nu chuan a ti ta a. Ka rualpui te aia fing fel zawk ka ni bawk a, ka nu hringnun chu ka hmuhthiampui ve thuak mai. Mahse, han hnema han khawngaih kha ka tîm tlat. Min hringtu mah nise, ka pi chawilen ka ni si a. Mahse, ka nu a nihna a bang si lo. Chumi zan chuan tui takin ka nu awm nghengin ka muhil siai siai a. A tukah ka nu leh putea te chu ram lamah hnathawkin an chhuak leh ta a. Chawhnuah school-a ka la awm laiin, kan thenawmpa Pu Ringa leh U Valtea kan tih mai te hi an rawn lang hlawl mai a. Kan zirtirtu te nen chuan an inbekbawr a. Chutah min rawn panin Pu Ringa chuan, "Hlute, i hawn a ngai tlat mai. Hawh, lo kal rawh" a rawn ti a. Kan sir chuan ka lehkhabu leh ipte te chu min lo remfelsak mawlh mawlh bawk. A ngaihna ka hrethiam lo kher mai. Chutah hawn kawngah Pu Ringa bawk chuan, "Hlute, i nu kha khamah a lum a. Tunah hian an rawn zawn haw mek a" a ti ta a. Ka ding chawt! Ka melh ta reng ringawt a. 

"Anu chu a thi ami? " ka ti ta a. 

A lu hiat noh noh chungin, "A.. A biak theih tawh loh a" a ti niah niah a. A thi a tih miau loh avangin tlemin ka thaw veng ta deuh. In kan thleng a, mi an lo tam kher mai. Kan in chu an singsa a, ka pi a lo ţap hawm hawm bawk. Ka hrilhhaizia chu in hrethiamin ka ring. Ka pi chuan min lo kuah a, "Bawihte, ka nau chahai, nu i nei ta lo. Aw.. Mampui, a va pawi tak em.. I fanu hi i ngaihtuah lo em ni? " tiin. A tah hla chham dan atang chuan ka nu chu a thi tih ka hrethiam ta chauh. Tah erawh ka tap thei lo. Ka nu ruang chu a lo thleng ta a. A lu chu an tuam bur a. Thenawm nu te hoin a thawmhnaw te chu an thlaksak a. Ka lo thu ve ngawt ngawt ringawt. Ka nu ruang chungah vawi khat mah ka tap lo va, ka mittui far khat pawh a tla lo! A chhan ka hre lo. Ka mang vek a, engkim kha a buai nuaih nuaih vek a ni ber mai. Tichuan, ka nu chu lumen niin a tukah vui liam a ni ta a ni. Kei chu nu nei lo ka ni ta a. Ka pa pawh a la dam em tih ka hre lo. 

Putea sawi hmangin leiletah an feh leh a, chhhun chawfak zawhah thing ka fawm dawn e tiin kan leilet sir lam kawrah a kal a. A rei tak em avangin putea chuan a han ko thin a, chhangtu a neih si loh vangin a zu zawng ta ngawt a. Lui kawr chu zawh zelin ka nu êm leh hnam chu a zu hmu mai a. Amah a hmu ta mai si lo. Mangang takin lui kawr chu a zawh zel a, lengkir a lo awm a. A han dah chuan, lengkir hnuai lung lian lutuk lo lo bawk pheuh pheuh karah ka nu chu a lu leia phumin a lo tlu reng mai a. Putea chu zu chhuk sawk sawkin a han dap vel a. A thaw tawh lo tih a hriat rualin chiâi tak chungin kan leilet piaha leilet nei ve te chu a pun ta nghal a. Tikhan an rawn zualko ta nghal a ni. Chu chu ka nu hringnun tawp dan a ni ta. 

Nu tel lo chuan kan khawsa ve leh naw naw a. Pi tal ka la nei a, chuti fakaua hrehawm ka tuar rih lo. Mahse, ka pi pawh upat lam a pan ve ta bawk a, insawiselna neuh neuh a nei ve ta reng mai. Keimah vang chauha dam la thlahlel a ni tih hi ka chiang. A chhan chu ka pu leh ka nu hming lama a tah ruk chang hi ka hmu zing mai. A lunglengin a khua a har ve em em thin tih ka hrethiam. Ka pi enkawlna hnuaiah kum 14 chu ka kai ve ta mai a. Ka pi pawh tar ve tawh tak a ni. Hna hrâm em em thawk lo mah se; Piteii inluling leh thatchhe lutuk vangin in lam sekrek hna a khawih lo thei lo va. Piteii ten fa pathum an han neih takah phei chuan naupang kilkawi nen, ka pi chuan engkim a thawk ti mai ang. Kei lah school ka kal vangin ka pui reng thei si lo. Piteii chu thenawm khawvengte pawn an dem vek.. An in lam a tlawh kur dup a, ka pi kutah naupang leh in lam hna a dah tawp thei. Putea bulah vawi khat chu ka pi chuan a sawi ve thuphung a. Putea chuan piteii chu a kamkhat ve ni ngei tur a ni. Piteii chu a khaw tlan ta mai a! Khata tang phei kha chuan ka pi chu a vuivai leh tawh ngai lo. Putea lah ram lamah a liam zut mai si a. In chhung boruak engmah a hre ve tak tak si lo. Han vuivai dawn lahin piteii a tawng chak si, putea a tilawm thiam si. A ngaihna tak pawh kan hre lo. Ka pi hriselna chu a tlahniam tawlh tawlh lehnghal a. Pawl 9 ka zir laiin ka putea nen an va incheck up a, Aizawl an lo refer a. Sum lamah kan pa chhe rih si nen, Ka pu pension hlawhte a lak tete hnuah putea nen bawk Aizawl chu an va pan a, ka pi nau fapain a kalpui ve bawk. Kar khat lai an va thang a. Piteii hoin kan lo awm thung a, a va hrehawm tak. School kha ni 2 bak ka kal ta lo nghe nghe. In chhungah ka che char char a, khata tang khan alawm ka pi lo hah dan tur leh lo thawhrimzia ka hriat tak ni. A lo hrisel lo lutuk te kha ka thiam ta ngawih ngawih mai. Piteii chu a nute in lamah a chetla tam zawk a, a fa u te pahnih chu ka kut an ni deuh tawp mai. A hmeichhia zawk Abawihi lah hi a ţap belh rapthlak sia. A ú Zotea erawh luhlul pingling zet, ngawi ngal chunga chhungte thu awih lo chi a ni. Kut hial thlak duh chang ka nei fo, mahse, chu em erawh ka ngam si lo. Piteii thinur ka tâwng ngam lo a ni ber e. 

Ka pite lo thlen tlai pawn piteii chu koh chawp a ngai! Hahthlak ania. Ka pi chu ka ngaihbel nge a cher zualin ka hria. A thaw a hah in a thaw kâwk kâwk reng mai. Chaw te kan han ei fel a. Ka pi chuan kawrlum nalh deuh min lo hawn a, ka lawm takzet. Thawmhnaw te hi ka rualpui te zingah a nei lo pawl ka ni a, rual awt ru ve hle mah ila, ka dinhmun ka hre chiang a. Ka vui ngam ngai lo. Tum ka nei ve a, lehkha hi ka zir ve zel ang a, ka thawh awm tawk hna ka hmuh veleh ka nu min chah ang khan ka pi nen kan awm hrang ang a tih vel a ni. Mahse, pawl 9 chauh ka la zir si a. Pathian zarah lehkha zir peih tak ka ni reuh a, ka hun awlah chuan lehkha ka zir deuh chawt mai a ni. Zanriah ei khama inleng neuh neuh kan neih takah chuan, ka naute nen pindan lamah kan lut bo ta diak a. An titi erawh ka hre pha tho. Ka putea chuan ka pi natna chu a sawi chuar chuar a, hlauhthawnna leh enghelh engmah ka neih hran loh avangin a thusawi chu fiamthu emaw ka ti hman hial a ni. Ni e, putea chuan, "Biopsy kha an la a, hlauh ang ngeiin chuap cancer rang ber chi a lo ni a. Chemo khai pawh min sawi hmuh ta lo law law mai.. A lo taidarh nasa tawh lutuk a" tih thu a sawi tlat a ni. Ka dang a ro a, ka chau nghulh mai. Cancer chu tihdam theih loh natna, natna rapthlak bera kan ngaih a ni miau a. Ka khur ru zawih zawih mai. Ka lei pathian ka pi lehzel hi chuan min dampui ve hram hram tur asin le.. Kan thu lo chiang mai si a. Ka pi pawn a natna chu a hre vek tawh a, mahse, ringtu tha tak, piangthar a nih avangin amahah han danglam leh hlauthawnga a awmna ka hmu lem lo. Mahse, sawi tawh ang khan a natna kha a nasat tawh avangin khum betin a na zui ta tihtheih a ni. Ka piteii pawh a sarhu lai chuan a tha suah suah khawp mai. Inleng neih lai phei chuan a tuan a thain a mawng a zâng thei fú.. Mahse, ka pi nachhawkna leh eng ilo lei nana sum kan han hman ral fo takah chuan a hmel a mawi leh thei ta lo. A túm deuh búr reng a. Putea lah hna a thawk kal reng lo thei si lo. Ka pi chu a nitelin a rawih tial tial a. School ka ban rualin rualin a khum bulah thuin ka va be nghal thin. A hmai cher kuam tawh leh a mit khur thuk dâk tawhte chu ka chulsak heuh heuh thin. Nilaini leh inrinni apiangin ka bualfai ziah bawk. Piteii chuan ka pi nat chhung khan a thawmhnaw, a zun leh ek eng ilo kai te kha vawikhatmah a suksak ka hre lo. Mahse, ka vui lo, ka pi enkawl theia ka awm chu ka lawm. Awm lo phei ila a retheih turzia ka ngaihtuah thiam ve tawh a. Ka lainat ngawih ngawih. Kha chen a fanuin mualpho taka a pai hnua a hrin, kei hi min tulpuiin, thiante rual pawl ve phakin min enkawl seilian a. School min luhtirin ka mamawh ka sawi tawh chu min tihsak hram hram dan a ngaihtuah thin. Tun hi ka rulh let ve theih hun a ni tih ka hria. Pathian hnenah, "Lalpa, hetia a mu reng ringawt pawh hi a pawi lo. Khawngaihin thihtir suh" tiin ka dil fo mai. Ni e, a la thawk ve ţèk ţek chhung kha chuan ka tan a hlutna kha a ngai reng tho a ni. Mahse, nunna chunga thuneitu kan Pathian hian ka pi kha rethei leh hrehawm, natna tuar reng renga a awm a phal ta bik lo aniang e. November ni 26 zing lam dar 4 bawr velah ka pi chuan a chatuan hmun min pansan ta a ni. Ka nu ruang chunga ţap miah lo kha ka pi ruang chungah erawh ka theihtawp leh ka awrawl zawng zawngin ka ţap a, ka sún a. A ruang, kuanga an dah luh dawn phei chuan ka khawng vek a. Min zawn chhuak hial a ni. Ka tana hlu ber, ka lei arsi, ka innghahna lungpui kha a chim ta si a. Khawvelah hian neih engmah nei tawh loin ka inhria a ni. Mi te pawh khan min khawngaih ve tal takin ka hria. Ka dinhmun an hrechiang ve bawk a. Ka tana ka pi hlutzia te chu.. 

Khami kum Christmas han nawm lohzia tak kha aw. Sawi pawh ka sawi peih lo. Thil thar engmah ka nei lo va. Ka inkhawm ve tih loh chu khawiah mah ka chhuak hek lo. Nau awm leh in chhung sekrek khawih reng rengin ka hmang liam ve tawp. Kum tharah exam ka hmachhawn nghal a. Mahse, Zirtirtu ten min hrethiam ve bawk a, ka pass ve leh mai. Class X ka zir dawn ta. Piteii chuan, "Kal tawh lo mai rawh se, in lamah ka buai thin si" a ti taknaa, putea chuan a phal bik tlat lo. 

"Pawl 10 tal a pass ve loh chuan nakinah eng hna hna emaw te pawh a la dil ve duh ang a.. Kal chhuak ve rawh se" a ti ve tlat. Piteii pawn a su lui ngam bik lo a ni chêk ang chu.. Ka in admit ve leh ta poh a. Tin, chumi kum chuan kan khaw thenawm, Keini aia la thingtlang ve lehchhawnga piteii ú fanu hi Pawl 8 zir turin kan inah a rawn awm ve ta bawk. Lalnuni a ni a. Kum thuah chuan kan inrual deuh reng, kei aiin a thlain a nau deuh tih mai loh chu. Pawl 6 leh pawl 7 a beinawn a. Lehkha lam a timi vak bik lo a ni maithei. Piteii chuan a tithain a duat khawp mai. Lalnuni chu a tirah chuan inthlahrunna te han nei vein, chet kawngah te pawh min pui surh surh tak naa, kar loah kan chhungkaw zia diktak, piteii thu leh lalzia a hriat takah chuan kei chu min mi chuang en titih ta mai a. A tihtur ve awm reng pawh ka kuta dah mai a ching chho ve ta mai. Mahse, engmah ka sawi ngai chuang lo. Phút khan ka na mai mai ka tia, ka hmaa tihtur awm chu ngawi rengin ka ti mawp mawp ringawt mai a ni. Kar tawp hi ka nghakhlel ngawih ngawih zel. A chhan chu putea a lo haw a, piteii chuan ka lakah tlemte tal pawn that a chhuah ve thin vang leh Lalnuni'n putea mitmei a ven vanga thleng min sil chhawk hun te a neih ve thin vangin. Chubak inhnem hnanna ka nei ve lo. 

Pathian zarah thla kim lo va piang e ti lo chuan ka hrisel ve reuh riau a. Khum beta ka dam loh hi ka la hre miah lo. Ka taksa pawh a chhel ve tawh khawp aniang ka ti tawp. Rit ka chawi nasat vang erawh chuan ka ţhan a ţhu ta deuh a. Ka rualpui te zingah a tê pawl ka ni ta. 5'1 ka tling awrh a ni. Mahse, sawi leh sawi hnu kan lian lo tlang hrim hrim a, ka tet bikna chu a langsar em em bik lo. Ka nu ka chhun a, ka vun erawh ngo tak a ni. Ka awl nia ram hna ka thawha nisain min em vak te pawh hian kar loah ka thu a reh a, ka vun nung sar hi a rawn lang ve leh mai zel. Chu chu ka taksaa ka chhuan ve theih awmchhun a ni mai awm e. Ka sam hi ka kawng aia chung hret vel thleng ka zuah bawk a. A dum hlap bawk. Zirlai naupang ka ni bawk a, sang takah ka ţawn kawh vah zel. Lalnuni hi kan inrual reng ka tih tawh kha, mikhual a ni bawk a. Amah hi a hmelchhe vak lo bawk nen, mipa a ngam riau! Sunday tlaiah pawh School tlangah an leng thin. Ka la ngam ve loh thil a nia, ka lo lai ve thei tawp zel. Tin, inleng pawh a nei ngam! Vawi khat mah kei chu tuman min la rim ngai lo. Rim rual zawng kan ni ve tawh reng, Thingtlang angah chuan. Mahse, kei hi mi hawiharh vak lo ka ni nge, mipa lamah hian ka hlei tehchiam lo va. Thian chu ka nei ve mai a, ngaihzawng anga han lem kual vel tur ang chuan ka zah tawrhna hian a tlin rih lo a niang e. Ka hawi lo bawk a, tuman min ngaizawng emaw min star emaw pawh ka ring lo ve tawp. Lalnuni chu kan Schoolah pawh a lar nghal hle. Hmeichhe thenkhat ngei pawh a hlawh ta reng a. Ka bulah an rèl nasa thei.. Mahse, engmah ka sawi ve duh lo. Nakinah hetianga mi rêlna hi chu a chhuak leh duh êm a. Dâwt nen an tangkawp tawh bawk nen. Ka hlau. 

"Hlute, hei hi min lo suk ve mai aw" tiin Lalnuni chuan a uniform a rawn thehthla a. Kei ka insukna lamah ka kut sahbawnin a ei si, a thip tawh lutuk a. Ni danga hnial ngai miah lo khan.. "su ve mai teh. Hei ka kut a ei a, ka nuai thei tawh lo" ka lo ti a. Ka thawmhnaw tlensa chu pho turin ka chawi chhuak nghal. Ka pho zo in chhunga ka lut leh chiah chu Piteii a rawn ding khawng lah.. 

Rum zeta min melh tur khui chungin, "Engvangin nge Lalnuni chu awmpui mai mai te i lo tih a? I va zak lo ve. A thawmhnaw chu i suksak mai tur a ni. Nang zawk hi he inah hian mi chuang i ni tih hre reng rawh" a ti ta mai a. Ka hamhaih khawp mai. 

"Awmpui ka ti miah lo" ka ti ringawt. A âng zui chiam a, ka ngaihsak duh lo lui tlat. Ei rel ka buatsaih a. Leileta ka feh ve dawn vangin chaw ka ei sawk sawk a. Ka insiam a. Ka kalsan daih. Lalnuni dawt theihzia leh min hek thiamzia ka hre ta a. Rilru neih ve deuh hlek a ngaiin ka hria. Ka thiannu kawm ve ber Hriati chuan min lo nghak ran tawh a. A rawn feh ve dawn a ni. An ni hi chu an khawsak a harsa lem lo naa ramhnuaia han feha chaw ei vel hi a chak thin a. Min zui fo mai. Leilet lam kan pan lai chuan nidanga ka sawi ngai miah loh Lalnuni leh piteii laka ka vuina chu ka sawi ve ta mial mial a. Ngawi rengin a lo ngaithla. 

Chutah a ding thut a. Ka lam rawn hawiin, "Hlute, i nep em a ni. I nep.. Kei chu ni ila, ka nasa tawh ngawt ang. An thawh peih loh zawng zawng i thawk a, lehkha pawh zir tha hman lo khawpin. Chuti chung chuan an la hmusit che a nia. In ina lo awm ve mai mai Lalnuni pawn mi bulah, 'Kan awmpuinu' a ti ngam tawh che a nia. Nangma zir loh ka ti tawh. Tlemin kawlh ve deuh rawh" min ti ta zêk a. Min duhsak vanga a sawi a ni tih ka hriat vangin ka haw lem lo. 

"Engtin nge ka kawlh ang? " ka lo ti ringawt a. 

"Ngawi rawh.. Ka'n hrilh tak tak ang che" a ti sauh sauh a. Leilet kan thlen thlengin a thusawi ka ngaithla tluan parh. Hriati min fuihna chu tha riauin ka hre ta nghe nghe a.. Apply ngei pawh ka tum ta a ni. 

(Duhtawk rih ang aw)